Mbah Kodok
Dina Setu lan Minggu (6-7 Juni) kepungkur alas begal lan alas dares kang dumunung ana ing rong kecamatan yaiku kecamatan Widodaren lan kecamatan Kedunggalar Ngawi dumadakan dadi rame jalaran dadi papan tujuan atusan pawongan kang pengin nyekseni prastawa langka. Ramene papan kasebut ora uwal saka anane seni kejadiankanthi judul Dhanyang Setyowati Sukodok mbangun omah. Saliyane kuwi ing dina kasebut uga dianakake slametan sarta syukurane mbah kodok sing taun kepungkur wis gawe gegere kutha Ngawi jalaran piyambake nindakake kawin klawan peri kanthi direjakake kaya lumrahe kawinane bangsa manungsa klawan manungsa.
Ing adicara kang ditindakake ana satengahe alas kuwi uga diramekake kanthi maneka kesenian sarta dirawuhi saka maneka kalangan. Ana sing saka rakyat biyasa, seniman, lan ana uga pejabat sing rawuh ana ing adicara kasebut. Kaya sing wis dikabarake sadurunge rikala Senin tanggal (1/6) kepungkur anake mbah Kodok klawan peri Setyowati lair dhampit. Lumantar kabar kasebut disebutake yen proses laire anak pasangan manungsa lan peri iku beda yen dibandhingake klawan laire anak manungsa umume. Anake mbah Kodok iku lair kanthi bebarengan jalaran lelorone lair kanthi bebarengan liwat bolongan irunge ibune.
Saka kiwa mbah Kodok, Bramantyo, lan Ki Rangga
“Senajan aku ora bisa weruh kaya ngapa wujude sisihanku nanging aku bisa ngrasakake nalika dikancani dening dheweke. Saliyane iku aku uga ngerti kapan laire anakku. Ing dina Senin kepungkur kaya ana sing mbisiki kupingku lan ngandhakake yen anakku wis lair kembar dhampit lan aku supaya nyepaki jeneng kanggo anakku kasebut,” ujare mbah Kodok.
Pinuju anake lair iku mbah Kodok ngrasa kaya mambu wangi mlathi lan wangine kembang kenanga. Saliyane kuwi sadurunge anake lair mbah Kodok ngaku dijaluki tulung dening sisihane sing saka bangsa peri yaiku Setyowati kanggo mbangunake omahe ing Sendhang Margo kang wis rusak. Mula kanggo nyembadani apa kang dadi penjaluke sisihane kuwi lan bebarengan karo sepasarane anak kembare sing kembar dhampit iku mau banjur ing dina Setu lan Minggu kuwi dianakake syukuran sarta slametan.
Wayangan
Syukuran sarta slametane mbah Kodok iki dhewe ditindakake kanthi wujud seni kejadian kanthi judul Dhanyang Setyowati Sukodok Membangun Rumah lan dipandhegani dening Bramantyo Prijosusilo. Priya sing mandhegani acarane mbah Kodok iki uga sing biyen mandhegani kawine mbah Kodok sing rabi klawan peri Setyawati. Ngenani lumakune adicara slametan iki miturut Bram uga ora beda adoh saka umume slametan klairan anake manungsa.
Mung wae sing mbedakake yaiku ing adicara iki pawongan sing jagong bayi menawa ora nduweni kaluwihan tartamtu ora bisa ndulu kaya ngapa wujude anake mbah Kodok lan peri Setyowati. Saliyane iku ing perangan liya adicara slametan lan syukuran kang katindakake ing dina kasebut uga kanggo mbangun maneh Sendhang Margo lan Sendhang Ngiyom sarta nanduri maneh alas begal lan alas dares kang rusak jalaran dijarah dening pawongan kang ora nduweni tanggung jawab nalika jaman reformasi biyen.
Pencak silat uga ana ing slametane mbah Kodok
“Ing jaman biyen kawasan kene iki mujudake salah sawijining primadona wisata kang ana ing Ngawi. Sendhang Margo kuwi wis dikenal wiwit jaman Walanda. Malah ing jaman pendhudhukan Walanda sendhang kuwi wis dirombak dadi kolam renang sing ajeg diparani para penggedhe Walanda. Nanging amarga ana owah-owahaning jaman suwe-suwe sendhang sing maune moncer iku wekasane kelem jenenge lan dadi rusak. Mula saka kuwi kanthi anane sambate Setyowati kanggo dibangunake omahe, mbah Kodok, aku, lan kanca-kanca kanthi dibantu dening masyarakat bakal nguripake sendhang iku maneh lan ndadekake alas sing ana sacedhake sendhang dadi kawasan penyangga air. Saengga mbesuke warga sing dumunung ana ing papan kene ora bakal kangelan golek banyu senajan ta mangsa ketiga dawa,” ujare Bramantyo.
Kesenian kontemporer uga melu ngramekake
Ngenani anggone nanduri maneh alas kang ana ing sacedhake sendhang Margo iki, lan sing tembe mburine bakal dadi kawasan penyangga air, miturut Bram uga minangka salah sawijining cara kanggo ngenalake ngilmu Jawa kuno menyang masyarakat. Ngelmu Jawa Kuna sing wis dilalekake dening rata-rata wong Jawa iku mau yaiku ngelmu kebun-rimbautawa kang sering sinebut agro-forestry. Ngelmu Jawa kuna iki ing negara manca miturut Bram lagi diteliti lan dicakake dening sawetara negara. Anane panaliten tumrap ngelmu iki. Jalaran saka ngelmu iki manungsa bisa njupuk paedah saka alam tanpa ngrusak alam.
“Intine saka ngelmu iki yaiku nanduri laladan alas kanthi amba minimal 3 hektar nganggo sawetara cacah tanduran kang migunani. Ngelmu iki sejatine wis ana wiwit jaman biyen, nanging keri-keri iki wis ditinggalake. Ngenani kaya ngapa wujude ngelmu iki saora-orane bisa didulu saka anane maneka tanduran kang ana ing dhaerah sing kapetung desa. Kanthi anane maneka tanduran ana ing desa kuwi saliyane bisa njaga keseimbangan alam manungsa uga bisa njupuk nilai ekonomise saka anggone ngecakake ngelmu kasebut,” tambahe Bram.
Maneka kesenian kang ngramekake adicara slametane mbah kodok
Ing perangan liya mbah Kodok nalika ditakoni dening PS ngaku wis menehi jeneng kanggo anake. Joko Samudra kanggo anake lanang lan Sri Parwati kanggo anake sing wadon. Ngenani jeneng sing apik iku mbah Kodok nduweni pangajap kang luhur tumrap anake ing tembe mburi mbesuk.
“Anakku sing lanang iku tak wenehi jeneng Joko Samudra supaya ing dina mbesuke dheweke nduweni ati sing jembar kaya samudra. Saliyane iku amarga dheweke iku lanang mugia mbesuk dheweke bisa njejegake bebener kanthi kekuwatan kaya dene samudra. Siji maneh sing dakpuji yaiku mugia ing mbesuk anakku lanang kuwi bisa nduweni sipat kaya samudra sing bisa menehi pitulungan marag sapa wae. Dene kanggo anakku sing wadon jeneng Sri sing jenenge kuwi nduweni maksud bisaa anakku wadon kuwi dadi bocah sing nduweni budi apik kayadene Dewi Sri lan jeneng Parwati iku uga minangka pangajapku amrih anakku kuwi bisa nduweni sipat luhur kayadene sipate dewi Parwati,” ujare mbah Kodok.
Cungkup kanggo mapanake anake mbah Kodok
Ngenani slametan lan syukuran kang dianakake ana ing rong alas, rong, sendhang, lan rong kecamatan kang katindakake ing alam nyata lan alam peri iku mung langkah awal kanggo nyembadani apa kang dadi penjaluke Setyowati, sisihane mbah kodok. Lan langkah awal iki dhewe bisa kadulu saka anane pembangunan maneh rong sendhang sing sasuwene iki wis rusak lan kalalekake. Saka anane pembangunan maneh rong sendhang iki uga nyenengake masyarakat sakupeng. Amarga saka anane pembangunan rong sendhang kuwi bisa dadi papan wisata alternatif tumrap masyarakat kono.
Pak Anom salah sawijining warga sekitar ngaku seneng banget marang apa kang ditindakake dening mbah Kodok lan mitrane kang dibantu dening para pemudha desa kono. Rasa senenge Pak Anom iki ora bisa disingitake jalaran sendhang Margo sing ing jaman bangsa Walanda kuwi saiki bisa digunakake kanggo adus kungkum maneh. kamangka ing taun-taun sarampunge reformasi sendhang kuwi mung dijarake lan katutup dening eri. Sendhang sing wis didadekake kolam iku uga kober ora ana banyune jalaran salah sawijining temboke jebol. Kanthi apa kang ditindakake mbah Kodok mbangun sendhang iku maneh, sendhang bisa urip maneh lan kena dimanfaatake.
Sendhang Ngiyom omahe Setyowati
“Nyawang Sendhang Margo iki wektu iki rasane aku kaya mbalik ing jaman cilikanku biyen. Pas isih cilik biyen aku kerep ciblon lan adus ana ing sendhang kasebut. aku ngucapake matur nuwun banget marang kabeh pihak sing wis nduweni kawigaten kanggo ngrumat alam lan tinggalan sejarah. Perlu dijelasake sendhang kuwi wis dikenal wiwit jaman Walanda. Iku dibuktekake saka anane bangunan kolam ing papan kasebut. Lan menawa kolam lan alas iki bisa karumat kanthi becik ing tembe mburine papan kene bisa didadekake papan wisata sejarah sarta kanggo penelitian,” ujare pria sing ngaku salah sawijining dhalang wayang kulit ana ing Ngawi kasebut.
Ing adicara slametane sarta syukurane mbah Kodok iku uga diramekake kanthi maneka jinis kesenenian. Kesenian kang ditampilake ora mung seni tradhisional wae nanging uga seni kontemporer. Saliyane ditanggapake wayang, reyogan, ana maneka tarian, lan akeh kesenian-kesenian liyane. Ora mung cukup iku wae, sajroning adicara slametan iku mau uga ana penampilan utawa atraksi saka sawetara perguruan silat. Saliyane kuwi uga ana maneh atraksi kang narik kawigaten ing adicara kasebut.
Atraksi sing narik kawigaten iku mau yaiku atraksi nggawe keris kang ditindakake dening salah sawijining empu keris saka Solo. Mbah Daliman utawa sing nduweni jeneng asli Mng. Ag. Daliman Puspo Budoyo ngaku menawa keris sing digawe ing dina kasebut menawa wis dadi bakal diserahake menyang pamarentah desa. Anggone menehi keris menyang pamrentah desa iki ora uwal saka mongkoge mbah Daliman tumrap lelabuhane masyarakat desa mligine para nom-nomane kanggo nyengkuyung lumakune adicara slametan sarta syukurane mbah Kodok. Senajan ora dibayar nom-noman ing desa kuwi gelem makarya awan lan wengi mung saderma kepengin acara sing lagi sepisan dianakake ana ing desane kasebut bisa sukses.
“Keris sing dakgawe iki wujude yaiku keris lurus kanthi dhapur kebo lajer lan pamor wos wutah. Bahan keris dhewe wis daksanggarake ing candhi sukuh supaya oleh sawab energi kang becik. Lan anggonku nggawe keris sing yen wis dadi bakal dakpasrahake menyang warga desa iki minangka panyuwunanku menyang sing gawe urip supaya warga kang dumunung ana ing desa iki bisaa urip kanthi tentrem, cukup sandhang pangane, lan ora kekurangan sithik-sithika,” pungkase mbah Daliman.
Post a Comment Blogger Facebook